maandag 31 januari 2022

Deze komende weken in voorbereiding voor mijn reis naar Baskenland, naar het stadje Mondragon waar in de loop van 5tal decennia - ruim 250 coöperaties en hun eigen bank deze gemeenschap gesterkt heeft. De sociale cohesie van coöperaties hebben de bewoners hun onderlinge banden, loyaliteit, samenwerking en inspraak in voor- en tegenspoed leren delen. Ik vind het een onderzoek waard. Zoekend naar alternatieven waar wij hier in Nederland zijn vastgelopen in de run naar meer, meer groei, meer winst, meer geld, meer prestige, meer macht terwijl de democratische beginselen in zwaar weer zitten. Het neo-liberalisme heeft met zijn groeimarktprincipe - zijn eigen liberaal beginsel om zeep gebracht. Als je een goed inkomen hebt waarom moet dat steeds meer worden? Is het ter compensatie van een armzalig gedachte dat je anders niet OK bent? In Mondragon ben ik ook benieuwd hoe die managers daar het doen, het blijkt daar soms ook te wringen. Het is een mentaal stuk wat mijn interesse heeft - daar volgt meer over. 31/1/2022


De tekst die ik het eerste weekend van oktober in 2021 op mijn overzichtstentoonstelling toonde in de Bagagehal van Loods 6 in Amsterdam.

Hanneke van Gent (geb. 6-8-1951 te Amsterdam-Zuid)
Groeide als 7e kind op in een groot bourgondisch gezin met 11 kinderen. Observeerde graag en tekende veel. Na een niet afgeronde kunstopleiding en theaterschool ontdekte zij het belang om levenskwaliteit na te streven, waarin ontwikkeling van haar talenten essentieel voor haar werden. Zij verkoos niet om de gebaande wegen te volgen om zoals dat toen gold, dienstbaar mogelijke partner te zijn, veel geld te verdienen en zekerheden te waarborgen.

Het was nog de tijd van opbouw na de 2eWO dat premier Lubbers het Angelsaksisch model importeerde zodat mensen in de waan van groei en voortuitgang een carrière konden opbouwen in een functie binnen een nieuw bedrijfsmodel. Het groeimodel diende de maatschappij tot grote voorspoed. We weten allemaal waar dat toe geleid heeft. Het grote graaien werd meer populair.

Geïnspireerd door de Faustiaans tragiek van Goethe en 1984 van George Orwell initieerde zij in 1983, een samenwerkings-verband met verschillende disciplines, het Novanta-project wat toen in zijn oorspronkelijke plan niet uit de verf kwam. Het bleef wel haar thema. Een tegenreactie op hebzucht en economische groei in plaats van ontwikkeling. Haar neven werkzaamheden waren producent, kok, coach en met verpleegaantekening in de terminale thuiszorg om haar eigenlijke beeldend werk te financieren.

We hebben ons immers verrijkt ten koste van veel natuurlijks. De meest (technologische) ontwikkelingen krijgen vooral kans als het commercieel zich corrumpeert aan het groei-systeem. Aan de hebzucht die geleidelijk zelfs de Chinezen in hun ban hebben gekregen. Europa lijkt na enkele eeuwen uitgespeeld te zijn.
Zelfs het democratisch beginsel, sinds de Franse revolutie met Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap, behoeft bijstelling in haar intenties. De ware liberalen hebben nieuwe uitdagingen te gaan. Maar wij allen ook!

Vrijheid mag nooit ten koste van anderen gaan - terwijl het zo belangrijk is van mening te mogen verschillen. De geschiedenis zal aantonen wie gelijk heeft. We zitten nu in een crisisperiode die vooral ook mentaal z’n weerslag heeft.
Je motto van je handelswijze kan wellicht beter: Dat je zo omgaat met een ander zoals je hoopt dat de ander met jou omgaat. Verschillen erkennen zou met voornoemde regel meer eerlijkheid en veiligheid verschaffen. De mogelijkheid je kennis te baseren op logoritme is een overschatte misvatting.

Gelijkheid is iets voor beheerders individueel wordt de mens - niet meer verenigd onder welke vlag dan ook - tegen de ander uitgespeeld. Broederschap komt wellicht nog voor in netwerken als Ons Soort Mensen - wat gesloten systemen zijn waar geen ruimte is voor ‘n afwijkend standpunt - een dissident is er gauw geboren deze dient stilzwijgend zaken op zijn beloop te laten.

Je ziet het in de politiek maar ook in de sport een goede wedstrijd is het als de partijen elkaar goed tegenwicht geven, niet persé dat ie wint.

Waarom stellen we ons niet meer vragen? En volgen we niet naar Deens voorbeeld dat kinderen lessen in empathie krijgen. Onderwijs kan zich beter richten op bevordering van mentaal en emotionele intelligentie i.p.v. wedijver en concurrentie. Meer kunst in het dagelijks leven betekenis geven gaat niet om geld en gewin, maar om schoonheidsbeleving, spirit en mentale voeding.

Het is de onderliggende intentie van al het werk van Hanneke – een pleidooi voor meer respect dat we allen verschillen. Die hebzucht, het egoïstisch Faustiaanse gedoe maakt veel kapot.
De marktwerking heeft veel in onze cultuur afgebroken, zo ook in de kunsten.
Producties die goed lopen trekken volle zaken, dat is (volks)vermaak en al wat kleiner en onbekender is heeft geen bestaansrecht, terwijl dat juist de basis vormt voor vernieuwing.

Hanneke heeft bewust keuzes gemaakt om buiten die marktwerking om - haar eigen beeldidioom te ontwikkelen.

Zij wil graag verder. Zonder extra kosten voor opslag van haar oude werken heeft ze nu besloten dat alleen dit weekend u nog gelegenheid heeft een keuze voor aankoop te maken of in bruikleen te nemen.

Zondagavond 3 oktober na 20uur zal Hanneke haar restant aan werken deels aan een voedselbank voor ongedokumenteerden schenken en het restant aan het nieuw verblijf HVQuerido voor dezelfde doelgroep. Hiermee wil zij mensen met een zeer krappe beurs en veel besognes aan het hoofd wat anders bieden én mogelijk eens een ander publiek warm krijgen voor iets waar de mens troost en afleiding uit kan halen.

Oktober 2021